WAAROM HYBRIDE WERKEN (NIET) WERKT!

Al in 2003 kwam ik in aanraking met altijd en overal kunnen werken. Ik werkte bij Microsoft en we hadden besloten dat we met de komst van de cloud dit zelf zouden gaan ervaren. Een mooie reis vol met leermomenten. Voor mij was de belangrijkste les: ik nam werk mee naar huis maar huis niet mee naar werk. Ik vond het heel normaal om in de avonduren door te werken, terwijl ik toch echt zenuwachtig werd als ik overdag even langs de supermarkt liep omdat dat nu eenmaal een handig tijdstip was. Maar het nieuwe werken, zoals dat toen genoemd werd, was voor mij een belangrijke manier om mijn werk goed te doen, om een carrière te maken en een goede werk-privé balans. Werkte ik altijd thuis? Nee absoluut niet. Ik had mijn week zo ingedeeld dat ik een aantal dagen per week naar kantoor ging, met name om mensen te ontmoeten, met mijn teams te werken aan het bedenken van nieuwe ideeën of het uitvoeren van plannen.  Dus vooral NIET naar kantoor gaan om de hele dag in (online) meetings te zitten of mij te verstoppen achter mijn beeldscherm.

En toen brak Corona uit. In 2020. Dus ruim 17 jaar nadat ik al gewend was geraakt aan hybride werken. We gingen naar het volledige uiterste, namelijk alleen maar thuiswerken. Ik zat op het puntje van mijn stoel om te kijken en te leren wat dit met ons allen deed. En zoals altijd met dingen die veranderen had het positieve en negatieve effecten. Maar in ieder geval moest iedereen gaan ervaren wat wel en niet werkt, en moest iedere organisatie nadenken over hoe een juiste invulling te geven om te zorgen dat mensen in verbinding waren, betrokken bleven, in staat waren om met de technologie te werken en een juiste werk-privé balans te hebben. Een mega experiment en het hybride werken was een feit.

En nu? Ik ben wel een beetje bedroefd over de huidige invulling bij veel organisaties van het hybride werken. Sommige organisaties werken uitsluitend nog op afstand, andere zijn weer helemaal terug naar kantoor, en de meeste bedrijven worstelen met een invulling die ergens in het midden ligt. Moeten we nu 2 dagen verplichten? Wat mij betreft is dat niet de juiste dialoog. Want het gaat hierbij niet om regels stellen maar vooral te bepalen als organisatie hoe je werk kunt en wilt inrichten voor jouw medewerkers. Waar en hoe voegen jouw medewerkers waarde toe, en hoe help je ze om dat goed te doen. Durven mensen echt een andere invulling te geven aan de 9 tot 5 structuur? En dat betekent voor mij dus vooral NIET dat we toch weer in de file staan en vervolgens allemaal achter ons eigen scherm duiken, mailtjes beantwoorden en vechten om een vergaderruimte omdat je de hele dag in online meetings zit. Ons potentieel ligt ergens anders. De toekomst van werk vraagt iets anders. Laten we dat ontdekken en faciliteren. Hybride werken is zoeken naar de juiste vorm!

AI vraagt ons om weer mens te zijn.

Gisteravond zag ik bij Eva Jinek een mooie aflevering over AI en de impact hiervan op ons leven en werken. Zowel de positieve als de negatieve aspecten ervan. Toch bekroop mij weer het gevoel dat we nog steeds niet nadenken over hoe we werk als onderdeel van ons leven kunne herdefiniëren. Want AI vraagt ons toch vooral ook te bedenken hoe we weer mens kunnen zijn. De angst om banen te verliezen is zeker ongegrond, want waar banen verdwijnen ontstaan weer nieuwe banen (zie ook WEF rapport). En werk is voor ons absoluut een onderdeel van onze sociale identiteit en zingeving in het leven. Maar waarom houden we zo vast aan werk zoals we het kennen? Waarom pakken we nu niet de kans om, met de komst van AI, te gaan nadenken over betekenisvol werk? Want als we het goed doen brengt AI ons ook veel welvaart. Dus zullen we dan die welvaart eerlijk gaan verdelen zodat we allemaal een basis hebben om te wonen, gezond te leven en te blijven leren? En niet om alleen maar te zorgen dat we onze banen kunnen veiligstellen?

Het is echt tijd om na te denken over belasting heffen over AI en niet alleen maar over het werk dat wij als mens doen. We staan voor een grote uitdaging en een enorme kans, maar zullen we dan echt durven dromen, durven verbeelden en bepalen hoe wij werken in willen richten voor de komende generaties. Met meer betekenis, minder vervuilend en vanuit overvloed en niet uit angst. Denk en doe je mee?

De toekomst van werk gaat niet over werk!

We leven in een wereld waarin we alleen maar meer zijn gaan werken en daarmee hebben we onszelf nog afhankelijker gemaakt van werk, qua zingeving maar ook vanuit financieel oogpunt. Sinds de jaren ’80 werken we meer en het is ondertussen ook niet meer mogelijk om als eenverdiener een gezin te onderhouden. En dus werken we over het algemeen meer en langer.

En de rek is er uit! Sowieso willen nieuwe generaties die op de werkvloer komen meer uit het leven halen dan alleen maar werken, dus nog meer gaan werken is geen optie. Daarnaast zien we dat technologie vraagt om een hervalidering van werk. Waarom krijgt de gemiddelde middel manager in een corporate zoveel meer betaald dan een loodgieter, schilder, leerkracht of verpleegkundige? Terwijl zij onze maatschappij draaiende houden? En dan als klap op de vuurpijl is werken zoals we dit nu doen best vaak slecht voor onze gezondheid. Want er zijn meer mensen met een burn-out dan ooit, en al dat heen en weer gereis en gevlieg is ook niet echt goed voor ons klimaat.

Kortom: de toekomst van werk gaat niet over hoe we moeten werken, hoe we hybride kunnen zijn of hoe we ons talent kunnen behouden als organisatie. Nee, de vraag is veel breder. Want als we dromen over een wereld over 20 jaar, werken we dan allemaal nog zo (hard) als we dat nu doen? Of willen we dit anders? Mijn droom: mensen zullen altijd waarde willen toevoegen, ergens bij horen en willen daarvoor hun talenten en competenties inzetten. Dus zullen we gaan betalen voor de toegevoegde waarde die iemand levert aan de organisatie of maatschappij i.p.v. de titel, hiërarchische rang of studie die iemand heeft? Om daar te komen is het NU noodzaak om te bepalen hoe technologie ons kan helpen om die toekomst van werk ook echt vorm te geven. Laat technologie vooral die taken doen waar wij als mensen geen waarde toevoegen, en laat de rest door ons opvullen. Dus een bus kan prima zelf rijden, maar ik zou het heel fijn vinden als er een host aanwezig is die zorgt dat ik veilig ben, of een plezierig rit heb. Daarbij droom ik dat we de basisbehoeften van iedereen gewoon kunnen betalen als maatschappij (als een basisinkomen) zodat eenieder vanuit overvloed kan werken in plaats van uit tekorten of schaarste. Want dan doen we wat echt bijdraagt, werken we vast een stuk lokaler en doen we die dingen waar wij als mens goed in zijn. Ja echt, dit is mogelijk.

Mijn droom zal in stapjes en met experimenten tot realisatie moeten komen. Maar laten we niet wachten en nietsdoen. Want we kunnen vandaag al stappen zetten in die richting, namelijk door allereerst te bepalen hoe we taken door technologie kunnen laten doen in jouw werkomgeving en te bepalen hoe de medewerkers hun talenten en vaardigheden beter kunnen inzetten.

ChatGPT can finally do my job!

What i miss in the discussion about ChatGPT is how it can strengthen our human value in the workplace. We are only discussing if the technology is better than humans and how it is replacing us and our work. For me the discussion should go about how this can free up our time to do what we are really good at and what we as humans can do best: imagining how it can be and asking questions to get the best answers. That means that we can visualize a future or a problem and are able to ask ourselves what we need to get there. The answers and solutions? Great if technology can support us with that. Like Einstein used 55 minutes to define the problem and 5 minutes for the solution. That is our human power! In any type of work we do.

If ChatGPT will be able to write and answer my emails, I am very happy. Emailing is not something that should be my focus during the day. But to be honest, it became a main goal at work. Actually, if I feel at the end of the day that I have been productive, I look at the number of emails in my inbox. And what did I do in that inbox? I replied, forwarded, have been given tasks or gave tasks to others. We complain about it and at the same time use it as a. measurement for a successful day. But aren’t we adding much more value to the workplace if we connect with customers, if we have a creative session with our stakeholders, or if we have a dialogue with colleagues on what we want to achieve together and how we work together?

What problem do I want to solve? I want us to look at technology innovation as facilitator to our human skills instead of that it replaces us. But what it asks from al of is us to (re)define what our added value is in the workplace. Away for the assembly line of Henry Ford, but back to our human skills, our 21st century skills and our ability to build, create, service and connect. A human workplace supported by technology.

De toekomst van werk? Dat gaat niet over mijn baan!

In mijn lezingen stel ik het publiek graag de vraag: “welke robot gaat jouw baan opeisen?”.  Een vraag die meestal leidt tot de opmerking: “mijn baan zal wel blijven bestaan hoor, maar die van anderen gaan denk ik wel verdwijnen”. Mijn motto is:  robots werken, mensen leven. En daarmee zeg ik niet dat banen gaan verdwijnen maar dat specifieke taken wel overgenomen worden door robots of data & AI.  En daar ben ik heel enthousiast over want als we dit goed doen, dan kunnen we juist veel meer betekenis geven aan het werk dat wij als mens doen. Als er een zelfrijdende bus komt, dan kunnen we toch juist iemand op de bus laten meerijden die ervoor zorgt dat iedereen zich prettig voelt in de bus? Of zorgt dat het een zeer plezierig ritje wordt? Ik denk dat daarmee werk veel plezierig kan worden en de bushost wordt op zijn of haar waarden ingezet. De 21e eeuwse vaardigheden bieden ons als mens de meeste toegevoegde waarden in werk: creativiteit, nieuwsgierigheid, samenwerken en oplossingen bedenken.

En ik hoop vurig dat we met z’n allen daardoor wat slimmer gaan werken. Werk zal zeker niet verdwijnen, het geeft ons betekenis en met elkaar zorgen we ervoor dat we als land blijven ontwikkelen. Ik zal onlangs over de betekenisbonus.  Volgens stressexpert Thijs Launspach ( AD 3/10)   moet er een ‘betekenisbonus’ komen voor personeel dat switcht naar betekenisvol werk. We helpen ze de overstap maken die ze al lang hadden moeten zetten. Weg met de consultants, laat duurbetaalde adviseurs zich omscholen tot leerkracht of treinconducteur. We denken gierende personeelstekorten te hebben? Nee hoor, Nederland zucht onder een bullshitbaanprobleem. [Sebastian Valkenberg FD 13 oktober 2022]

Schrijver Koen Bruning pleit voor het vrijheidsdividend.  Het vrijheidsdividend komt voort uit het idee dat de verhouding tussen inkomsten uit kapitaal en arbeid scheef is. ‘In dit systeem zie je dat werken niet loont. En dat de collectieve welvaart die je samen opbouwt niet eerlijk verdeeld wordt. Met het vrijheidsdividend keer je dit verschil in welvaart uit, iedere maand, onvoorwaardelijk. Dit leidt tot vrijheid in de zin dat mensen meer ruimte hebben om bijvoorbeeld hun eigen eisen op tafel te leggen wat betreft werkomstandigheden, maar ook wat betreft het overheidsbeleid.’  [VPRO Tegenlicht 13 augustus 2022, Merel Zoet)

Over die bullshitbaan en een vorm van basisinkomen schreef ik al eerder. En nog steeds gaat dit bij de meeste mensen over het werk van collega’s of de buurman. Maar laten we nu met elkaar eens goed kijken wat nuttig, zinvol en waardevol werk is. Voor onze maatschappij maar ook binnen een organisatie. Met het huidige tekort aan mensen, nieuwe generaties die echt niet harder gaan werken dan hun ouders, en veel mensen die ziek worden van hun werk, is het de hoogste tijd om werk te gaan herdefiniëren. Door te kijken naar zowel het menselijk potentieel, als technologische innovatie hebben we een prachtige mogelijkheid om werk te herdefiniëren. De chief human & technology officer is aan zet!

 

Tasks will go, jobs will stay: Humans In Relation to Automation at the Workplace

By Fleur Halkema – interview with Saskia Nijs

The postal and e-commerce world is still automating at a rapid pace, and that won’t change in the coming years. In the future, we won’t see any manual sorting of mail and packages, for example. Is that a bad thing? Won’t a lot of people lose their jobs? Saskia Nijs, an expert on the future of work and advisor on combining human potential and technology (robots and AI), doesn’t think so: ”Tasks will disappear, but jobs won’t.”

Nijs characterizes herself as Chief Human & Ethical Officer and, finds that unique, typically human skills should be better utilized: ”Robots taking away my job? Yes, please, because I think I have other added values!” In this interview, she explains exactly what she means by that and what this could mean for the future of work.

The main thing is that a lot will change in the way work is done in general, but certainly in sorting and distribution centers. Exactly what those changes will look like is hard to predict. ,,We shall have to experiment a lot, but there will still be enough work for everyone. Although this may be different work than what we are doing now,” Nijs says reassuringly. That’s not to say that it will be easy to change; there are a few imperative conditions that companies must meet in order to successfully implement (further) automation without damaging the people on the shop floor in the process.

What do you want to achieve?

Nijs: ,,IT and HR must work together very closely. If you want to digitize or automate, you have to have a vision of what you want to achieve with your people. What do you want them to do? And what do you want to achieve with automation in the first place? How do you combine people and technology in such a way that both are deployed optimally?’’ At the beginning of this century, Nijs worked as Head of Communications at Microsoft, where ‘the new way of working’ was emerging. That revolved around where you worked (in the office, at home, or elsewhere), what you worked with (which technologies), and the question of how to make better use of human potential. After her time at the American tech company, she started working on a PhD at VU University in 2014 on the future of work in relation to technology. ,,What I often see in my studies is that companies still focus too often on technology and its development and implementation. Don’t ‘just’ start automating because it is possible to do so, because it’s easy and because it saves on people. If there are so many tasks that technology can take over just fine, then you need to think about what you want your people to do. That can really work out very well, by the way, because nine times out of ten the tasks that ‘remain’ after automation are much more fun for people to do. The so-called 21st century skills are central to this: ”creativity, making connections, coming up with solutions, that’s how you’re put together as a human being”. For instance in Silicon Valley, many companies already have a Chief Human & Technology Officer who connects tech and people.”
”If you do it smart, combining people and technology, it gives us a unique opportunity to give our human competencies more time, attention and space.”

Role in society

She gives an example of a company that has introduced technology and at the same time has thought about the changes that would bring about for its employees. When Jumbo Supermarkets introduced self-checkout, they assigned some checkouts with a cashier as a place to have a chat about your day. ,,I think these ‘chat checkouts’ are really great, because they thought: we have a role in the neighborhood, in society really, to give people who may not get out that often a nice day. So they made a combination of the self-scan and the chat checkout. It is very important to experiment well and, if you introduce technology, to include human values straight away.’’ Although Nijs does not see jobs disappearing in the future so much, she does see that a lot will change and that this will bring with it a sense of insecurity. That’s why the close collaboration between IT and HR is so important, she says. ,,I would like every company to say, ‘I’m going to deploy technology, what does that mean?’ Not in numbers of people we need fewer of, but: what training is needed to enable them to change, or maybe you need other competencies, or maybe you need them to work fewer hours, because your productivity is sky-high anyway. Even if you start with just a small piece in your organization. You see in all the studies that it results in even more growth.”

An empty inbox

According to Nijs, technology can make work more fun and more efficient, but if you use it right, automation can also enable us to work fewer hours. ,,As early as the 18th century, philosophers were talking about how we as humans should work a maximum of 4 hours a day. With the advent of technology, we’ve only started making more hours. Email for example: we don’t use it in ways it benefits us. I often hear people say they’ve had a successful day because they’ve emptied their inbox. That doesn’t say anything about the usefulness of all those emails. Yes, you got rid of stress, but is that really where your value to the company lies?”
When change is needed, people look primarily at what they are in danger of losing. ”That’s the way we are, of course. As long as we’ve always done things a certain way and don’t know what’s coming, we’re going to move very little.” While there is often a lot to gain: ,,With the introduction of the new way of working, for example, coffee shops suddenly arose and barista became quite a good job, about which people are generally positive. A change in the way of working – in a location other than an office – but still wanting to get away from it all, made this development possible.”
Especially for people who now do so-called low-skilled work, such as sorting mail or parcels, changes could be positive. Work is for the most part adding meaning to your life, which is why I think people will always continue to work. Of course it’s about financial burdens, but for the last 15 years, 70 percent of people say they would do something else if they kept their securities.”

50,000 technicians
”What’s very much needed right now is manual labor and craftsmanship. Although I don’t think that the people who are currently sorting parcels can automatically take on all the jobs that will be created through automation, there are very different areas where people are desperately needed, which is why there are also many retraining programs. Just look at the energy transition: we could easily use 50,000 extra technicians for that, but they are nowhere to be found at the moment. We used to automate physical tasks in the past, but now it’s all about our brains. The painters and masons, we can’t just automate their craftsmanship.”
If you ask the right questions, as Jumbo has done – how do we see the relationship between self-service checkouts and our customers and staff, how do we implement that – then the fear of employees of losing their jobs is not there at all. Because you also hear everywhere that it’s squeaking and creaking because people have too much work. There are plenty of ways to do things in a way that makes everyone happy, but you really have to ask the right questions.’’

EXAMPLE I: With the advent of surgical robots, the relationships in the operating room are changing. In operations where machines now do the precision work, the anesthesiologist – after the patient – is no longer the surgeon, but the most important person in the OR. ,,Previously, the surgeon determined what was happening at that moment, but it’s the anesthesiologist who has the human contact, who checks whether things are going well,” explains Saskia Nijs.

EXAMPLE II: At the airport today, travelers can do most things themselves: checking in and labeling your luggage, for example. ,,Yet you still see ground staff at Schiphol, among others KLM personnel. But they’re no longer behind a desk all day,” says Saskia Nijs. ,,KLM wants to give off a positive image: that you feel welcome and safe. The ground staff now walk around, talk to you, see how you are doing and help where necessary. They are in contact with you. For them, that’s a lot more fun than sitting behind a desk and punching in yet another ticket.’’

‘Think before you call people back to the office’

Going back to the office has been a big social issue since the release of corona restrictions. Saskia Nijs is an expert on the future of work and a consultant in combining human potential and technology (robots and AI). She doubts in many cases the usefulness of employers’ desire for their employees to return to the office, even if it is for a few days a week. ,,For me, the biggest gain of the corona crisis was that we were forced to design work differently. There always used to be a lot of distrust of employees who wanted to work from home, because would they do their job? Miraculously, it turned out that people could handle that responsibility just fine and really did do their jobs. So the motto ‘we’re going back to the office’, I worries me.”
Find out what is needed Nijs’ main concern is that companies don’t think things through before they ask or, in some cases, force their staff to exchange the home office for a workplace in the company building. ,,Be smart about it. Don’t just do it, but look at what’s needed. Not every team, not every job requires physical presence in the workplace.”
The underlying question is usually not discussed, according to Nijs. ,,Companies say ‘they can/should come back to the office two days a week’, but that’s not the point of discussion at all. What is the relationship between your office, your technology and the home environment? That, I believe, is what you need to think about. Maybe if you’re an advertising agency, you want your people in the office 100 percent of the time and if you’re a call center, zero percent.”

Calls in cubicles

On top of this, one of the arguments for coming back to the office all together is the social element: the added value of personal contact. ,,I struggle with this myself. When I go to the office, I should be able to have all sorts of spontaneous encounters all day long, and by default so should others. But everyone is sitting in all kinds of cubicles doing calls all day.  So you have to think why – because I do believe people want to go to the office and be together – but if you don’t have time to actually be together, there’s no point. I cycle to the office in the morning and home again at the end of the day and I try to recall: who have I really spoken to?’’

De CTO heeft de sleutel tot het tekort aan medewerkers.

De markt piept en kraakt. Overal is een tekort aan medewerkers en alles wordt uit de kast gehaald om mensen te werven, te binden en te boeien. Hogere salarissen of sign-up bonussen worden aangeboden om maar te zorgen dat we het tekort aan mensen kunnen invullen.  De ICT-sector staat aan kop qua tekorten maar ook de energietransitie hapert omdat wij niet voldoende geschoolde mensen hebben die kunnen zorgen dat we zonnepanelen, windenergie en warmtepompen kunnen uitrollen. Schiphol heeft ons de hele zomer verbaast en in de horeca gaan restaurants een aantal dagen per week dicht.

Wat ik totaal mis in de discussie is de rol van technologie! De HR-manager maakt overuren om mensen te werven, maar waar is de rol van de CTO? Want welke taken kunnen vervangen worden door technologie? Ik geloof er niet in dat robots ons werk overnemen, maar taken kunnen ze zeker invullen. En vaak ook taken waar ons menselijk potentieel niet direct op zijn sterkst hoeft te zijn. Dus in deze markt van tekort aan arbeidspotentieel, waarom kijken we niet ook naar technologie voor dit probleem? We kunnen vaak al starten door het administratieve werk op te lossen met technologie en zo tijd over te houden voor andere zaken. De bezorgrobot is ook al ontwikkeld. Minder persoonlijk maar als je daarmee sneller je eten bezorgd krijgt en het personeel tijd heeft om je persoonlijk advies te geven, dan went dat vast heel snel. Drones kunnen helpen in de energie transitie, en zo is er in iedere sector wel een voorbeeld.

Als Chief human and technology offer verbind ik zowel HR als IT om zo kansen te creëren. Mijn persoonlijke doel? Het menselijk potentieel van medewerkers nog meer te gebruiken en technologie dienend te laten zijn. Ben je geïnteresseerd hoe ik dat doe? Mail me dan op saskia@studio21st.nl

Mijn eigen sociale contract

Eindelijk heb ik de tijd gehad om het boek van Pieter Omtzigt te lezen. Uiteraard lees ook ik dit boek vanuit mijn eigen achtergrond, ervaringen en visies over de maatschappij. Maar ik ben zeer onder de indruk van de heldere uiteenzetting, de oplossingen die geboden zijn en hetgeen ons te doen staat.

Een aantal conclusies die voor mij belangrijk zijn:

  • We dienen transparantie en toegankelijkheid te bieden van informatie, wetgeving, keuzes en besluitvorming op een manier die voor iedereen te begrijpen is;
  • Bestaansrecht bieden voor iedere burger is een fundament van onze grondwet en daarmee de plicht van de politiek. En deze is nu niet gewaarborgd;
  • We moeten meer diepgang en betrokkenheid creëren via denktanks, burgerparticipatie, inhoudelijkheid in onze stukken, dingen doordenken, een krachtige maatschappelijke organen opzetten voor betere betrokkenheid en doorvoering;
  • Er heerst teveel een cultuur van angst om fouten toe te geven en er is een gebrek aan oprecht willen verbeteren en leren;

Punten die mij raken en waar ik naast de oplossingen van Pieter Omtzigt ook zelf nog wat zou willen toevoegen en inbrengen:

  1. Technologie kan helpen om informatie toegankelijk, inzichtelijk en begrijpbaar te maken. Niet de technologie inzetten om keuzes te maken maar juist om alles toegankelijk te maken voor iedereen; Het biedt transparantie maar ook betrokkenheid omdat het inzichtelijk is voor iedereen.
  2. Zet een denktank op die zorgt dat we nadenken over de generaties na ons. Een orgaan dat continue toetst of de keuzes die we maken ook voor toekomstige generaties positief zijn. Daarmee borgen we ook onze plicht om de wereld na te laten aan de generaties na ons en zal het korte termijndenken worden uitgedaagd.
  3. Pas het bestaansrecht aan aan deze tijd, dus denk na over een basisinkomen voor iedere Nederlandse burger, en niet op basis van een minimum bestaan. Daarmee verandert onze visie op werk en zal een groot deel van de angst in de cultuur van werkomgevingen verminderen; We hoeven per slot van rekening niet langer bang te zijn om onze baan te verliezen;
  4. Leer ons fouten maken. Laten we ophouden alwetend te zijn, of alles zo in te kleuren dat het altijd moeten weten en fouten verdoezelen omdat we daarmee onze eigen waarde verliezen of we anderen teleurstellen. Door fouten te maken EN toe te geven, komen we verder en zal verbetering en vernieuwing een levensstijl zijn.

Dat laatste punt is vooral ook een note to self, want wat vind ik dat moeilijk. Zeker als wijsheid, liefde en nieuwsgierigheid mijn kernwaarden zijn. Mijn nieuwe motto: ik leer door het niet te weten en veel te vragen.

Heb een mooie dag!